Pırlantanın işlenmeden önceki ham haline elmas denir. Pek çok kimse, elmas ve pırlantanın farklı iki taş olduğunu zanneder, oysa ikisi de aynı taştır, yalnızca kesim şekilleri farklıdır. Pırlantada 57 kesim (faset) vardır. Bazı ülkelerde bu 58 dir. Kusursuz olanı ise 57 fasettir. Külahın uç kısmı da fasetten sayılabilir.
Pırlantaların kemerleri fasetli veya mat olabilir. Atom, zirkonyum ve mazonit gibi doğal olmayan taşların kemerleri de aynı olabilir. Aradaki farkları bulabilmek için bazı pratik yollar vardır. Atom gibi taşlar her zaman fludur. Parlaklıkları zamanla söner. Pırlanta ömrü boyunca parlak kalır.
Eski zamanlardan itibaren pırlantanın kalitesi değerlendirilmeye çalışılmış ancak ilk başlarda ‘’mükemmel’’, ‘’iyi’’ ve ‘’kötü’’ şeklinde sınıflandırma yapılmıştır. Pırlanta yani elmas çok değerli olduğu için kalite değerlendirilmesi de oldukça güçtür. Çünkü kalitelendirme işlemi objektif standartlara göre yapılmalıdır. Yayımlanan tanımlamalara göre elmas 4C kuralına göre kalitelendirilir.
Bir pırlantanın ideal olabilmesi için 4C kuralına uyması gerekir. Bunlar;
1. Karat (Carat) : Pırlantanın ağırlığı karat cinsinden ifade edilmektedir. Karat kelimesi, keçi boynuzu meyvasının içindeki çekirdekten gelir. Bu çekirdeğin ağırlığı 0,2 gramdır. İlginçtir ki tüm keçi boynuzu meyvasının içindeki çekirdeklerin tek tek tartıldıklarındaki ağırlığı 0,2 gramdır. (1 Karat = 0,2 gr) Bu yüzden eskiden 1 karat, 0,2 grama eşdeğer olarak belirlenmiştir.
2.Renk (Colour) : Pırlantanın rengi,içerisinde renk varlığına bağlı olarak belirlenir. İyi kalitedeki pırlantaların çoğu renksiz veya belli belirsiz sarı renktedir. Pırlantalar her renkte bulunabilmektedir. Kırmızı, mavi ve pembe renkler istisnai karakterdendir. Bu renklerin bileşkesi olan beyaz nadir olduğundan, en çok tercih edilendir. Bu renkteki elmas ve pırlantalar beyazın tonuna göre alfabetik sırayla D-Z arasında dizilir. Neden A değil de D den başlıyor dersek. İngilizce de elmasın karşılığı Diomand olduğundan, renkler D den başlamaktadır. Aralarındaki renk farklılıkları o kadar belirsizdir ki, renk sınıflandırması bir uzman tarafından kontrollü bir ışık altında yapılmalı ve doğruluk için standart bir renk skalası ile karşılaştırılmalıdır. Aynı berraklık ve karata ship iki pırlanta, renklerine bağlı olarak fiyat değişkenliği gösterebilir.
3.Berraklık (Clarity) : Pırlantanın berraklığı onun iç ve dış karakteristiklerine göre tanımlanmaktadır. Pırlantanın ana maddesi elmas bir çeşit kömür olduğundan hemen hemen tüm elmas ve pırlantaların yapı taşı olarak çok küçük saf karbon zerreleri içermektedir. Bunların her biri pırlantayı nadir eşsiz bir taşa dönüştüren zerreciklerdir. Berraklığın özelliği her pırlantayı diğerlerinden tümüyle ayırır. Genellikle gözle görülmeyen taşın içindeki küçük izler, elmas yer kabuğunun altında oluşurken içinde hapsolan mineraller ya da meydana gelen çatlaklardır. Bu izlerin sayısı, türü, rengi, boyutu ve konumu da pırlantanın değerini etkiler. Taşın temizlik derecesi, yeterli bir ışık altında, 10 kez büyüten bir mercek olan lup ile uzmanlar tarafından incelenerek tespit edilir. Bu tespit sonucu, aynı renk gibi derecelendirir. Şimdi bunların ne olduğuna bir bir bakalım.
LC : Loop clean (Hiç hatası olmayan, tertemiz)
VVS 1-2 : Very very small inclusion (Çok çok küçük hata 1-2 derceli)
VS 1-2 : Very small inclusion (Çok küçük hata 1-2 dereceli )
SI 1-2-3 : Small inclusion (Küçük hata)
P 1-2-3 : Pike (Gözle görülebilen hatalar)
Aslında her pırlanta tektir. Pırlanta yani elmasın içinde var olan ve leke olarak adlandırılan özellikler “doğa ananın parmak izleri” olarak bilinir ve her bir taşın tekliğini yansıtır.
4.Kesim (Cut) : Pırlantanın özelliklerinden bir çoğunu doğa belirler, ancak taşın gerçek pırıltısını, ateşini ve nihai güzelliğini ortaya çıkarmak deneyimli bir kesim ustasının becerisine bağlıdır. Boyutu ve şekli ne olursa olsun iyi kesimli bir pırlanta ışığı kendi içinden geçirerek yansıtır. Işık, ayna gibi yüzeylere çarpar ve taşın tepesinden dışarıya dağılarak ateşli ışıltısını ortaya çıkarır. Bir elmas çok derin ya da çok yassı bir şekilde kesilirse, o zaman yanlardan veya dipten ışık kaybedebilir buda değer kaybetmesine sebep olur. Taş kusursuz bir renk ve berraklığa sahip olsa da kötü bir kesim ile mat bir görünüm sergileyeceği için bu öncelikle önem verilmesi gereken özelliktir. Çünkü kesim ne kadar iyi olursa pırlanta ışığı o kadar iyi verecektir. Kesim sözcüğü pırlantanın şeklini ifade eder. Yuvarlak, prense, markiz, kalp, zümrüt, minder, radyant, oval, kare, damla ya da kalp şekilleri en çok bilinenler arasındadır. İlerleyen teknoloji sayesinde çok daha farklı şekiller ve kesimler ortaya çıkmış ve halen çıkmaya devam etmektedir.
Yamaner Kuyumculuk mağazaları olarak pırlanta ürünlerimizi kendimize özgü ve modern tasarımlarımızla ürettirmekteyiz. Ayrıca kuyumculuk ve mücevher sektöründe, sıra dışı, ilgi çekici ve fark yaratan, kendi üretimimiz olan pırlanta ürünlerimizin haricinde gelecekte ki nesillerinize miras bırakabileceğiniz klasik pırlanta takılarımızda mağazalarımızda mevcuttur. Özgün tasarımlarımızı görmeniz için siz değerli misafirlerimizi Yamaner Kuyumculuk ve 7/24 online satış mağazalarımıza bekliyoruz.